3.4. Rezistencija

HIV može razviti otpornost prema određenom leku ako se uzima s prekidima ili u nedovoljnim dozama da bi zaustavio njegovo razmnožavanje. Prilikom razmnožavanja virus mutira, a pojedine mutacije su takve da stvaraju otpornost na lekove koje pacijent trenutno koristi. Takva otpornost naziva se rezistencija.

Rezistencija virusa na neki lek znači da HAART kombinacija koju pacijent koristi više neće imati istu efikasnost kao ranije, ili uopšte nema efekta. HIV neprestano mutira kada se razmnožava kako bi opstao. Pridržavanje doziranja i režima antiretrovirusnih lekova omogućava održavanje viremije na niskom nivou, tj. sprečava njegovo nekontrolisano razmnožavanje, pa samim tim i razvoj mutacija. Propuštanje jedne doze leka neće dovesti do ozbiljnog uticaja na efikasnost. Međutim, veoma je važno da se nepridržavanje propisanog režima terapije ne dešava često. Rizici nastaju samo kada se češće odstupa od propisanog režima, posebno ako se pauzira nekoliko dana. Mutacije koje izazivaju rezistenciju se obično javljaju kada pored korišćenja terapije imamo značajan broj virusnih čestica u krvi, odnosno visok rezultat PCR testa. Ako se virusno opterećenje ne smanji nakon nekoliko meseci redovnog uzimanja terapije, treba izvršiti analizu rezistencije i, ako je potrebno, promeniti kombinaciju lekova.

I pored redovnog uzimanja, posle duže upotrebe iste terapije, virus može mutirati i razviti rezistenciju na lekove koji se koriste. To se retko dešava ako je osoba adherentna, ali je moguće. U tom slučaju lekar mora zameniti terapiju i izabrati lekove koji će biti efikasniji.