1.2. Istorija otkrića

Virusi imunodeficijencije su široko rasprostranjeni u prirodi. Njima su zaražene mnoge životinjske vrste. Virus imunodeficijencije koji je pronađen kod majmuna (SIV) vrlo je sličan virusu humane imunodeficijencije (HIV-u). Pretpostavlja se da je HIV na ljude prešao zbog konzumacije zaraženog majmunskog mesa, u ranim dvadesetim godinama prošlog veka.

Virus je počeo da se širi po svetu 1970-ih, kada je zabeleženo nekoliko slučajeva bolesti slične AIDS-u.

Međutim, HIV infekcija postala je zvanično prepoznata tek 1981. godine, nakon što je primećeno oboljevanje i smrt mladih muškaraca homoseksualne orijentacije u Sjedinjenim Američkim Državama. Uzrok su bili Pneumocistis carinii pneumonija (PCP) i kapošijev sarkom, oportunističke infekcije koje su se pre toga javljale uglavnom kod pacijenata u postoperativnom periodu nakon transplatacije, ali ne i kod mladih i zdravih osoba.

1982. godine, postavljena je prva klinička definicija sindroma stečenog nedostatka imuniteta, a za bolest je predložen termin AIDS (engl. acquired immune deficiency syndrome - sindrom stečene imunske deficijencije) odnosno sida (fr. syndrome d'immunodéficience acquise).

1983. u laboratorijama u Francuskoj i Sjedinjenim Američkim Državama, u nezavisnim postupcima, izolovan je virus koji uzrokuje AIDS. Na Pasterovom institutu ga je otkrio francuski virolog Lik Montanjije, a u Americi su to učinile dve grupe naučnika predvođene Robertom Galoom i Džejom Levijem. Ispostaviće se da se u oba slučaja radi o istom virusu koji od 1986. nosi naziv virus humane imunodeficijencije (HIV).

1985. su se razvil dijagnostički testovi koji detektuju antitela na HIV u krvi – ELISA. Iste godine je otkriven i HIV tip 2.

Godine 1988. Svetska zdravstvena organizacija je proglasila 1. decembar za Svetski dan borbe protiv AIDS-a. Preminulima od AIDS-a se počast odaje svake godine u trećoj nedelji meseca maja. Simbol ovog pokreta je crvena tračica koja se obično nosi prikačena na odeću.

1992. godine, u lečenju HIV infekcije se uvodi trokomponentna terapija, koja se sastoji od kombinacije tri antiretrovirusna leka sa različitim mehanizmima delovanja na virus. Zahvaljujući napretku u medicini i razvoju lekova koji se lako podnose i jednostavno uzimaju, ovaj pristup u lečenju se danas primenjuje univerzalno, kod svih dijagnostikovanih.

2008. godine, Nobelovu nagradu za fiziologiju ili medicinu, dobili su naučnici Lik Montanjije (Luc Montagnier) i Fransoaz Bare Sinusi (Francoise Barre-Sinoussi) sa Pasterovog institut u Parizu, u Francuskoj, za otkriće virusa humane imunodeficijencije.